Storytelling No7: αφήγηση με “false start”

Είναι η τεχνική για να μεταφέρει κανείς τον τρόπο, με τον οποίο απέκτησε τις εμπειρίες του, ή βγήκε μέσα από μια δύσκολη κατάσταση.

Storytelling series: No7, αφήγηση με “false start”

Πάντα όταν μιλάμε, προσπαθούμε να εγείρουμε συναισθήματα στους συνομιλητές μας, σε μια προσπάθεια να κρατήσουμε το ενδιαφέρον τους και τη συναισθηματική συμμετοχή τους στο ζήτημα που αναφερόμαστε. Επομένως, πολλές φορές δεν έχει τόσο σημασία το τι λέμε αλλά το πώς το λέμε. [Edit 26/3/2020 – αλλάξαμε το video-παράδειγμα]. Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας, Taoiseach Leo Varadkar που απευθύνεται στους πολίτες για την πανδημία είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα.

Πως λειτουργεί η τεχνική

Στο άρθρο μας θα μελετήσουμε τη μέθοδο της ανατροπής, ή αλλιώς της «Ψευδούς Αρχής». Ξεκινά ο ομιλητής να περιγράφει μια φαινομενικά προβλέψιμη ιστορία, της οποίας τη ροή διακόπτει στη συνέχεια, με μικρές ευκαιρίες εξηγήσεων ή συμπληρωματικές αναφορές, προκειμένου να πάρει την αφήγηση και πάλι από την αρχή. Τι πετυχαίνει κανείς με αυτό; Μα, να προσελκύσει τη μέγιστη προσοχή του κοινού στην ιστορία και το μήνυμα που επικοινωνείται!

Σκεφτείτε σαν το Game of Thrones

Οσοι παρακολούθησαν τη σειρά Game of Thrones, θα θυμούνται πως ξεκινήσαμε στον πρώτο κύκλο επεισοδίων να ακολουθούμε τα βήματα της ζωής και των περιπετειών του Edward Stark. Όλες οι σεναριακές γραμμές οδηγούσαν σε αυτόν καθιστώντας τον το κεντρικό πρόσωπο όλης της ιστορίας. Έτσι, κι εμείς ήμασταν απόλυτα έτοιμοι, θέλαμε, να παρακολουθήσουμε τον μακρινό δρόμο του Ned σε επικές νίκες.

‘Ομως ένα σπαθί έκοψε το κεφάλι του στον πρώτο κύκλο επεισοδίων; Όλοι αναφωνήσαμε: «τι στο….;!;!».  Κανείς μας δεν μπορούσε να το πιστέψει!! Το αποτέλεσμα; Για 9 χρόνια και 8 κύκλους επεισοδίων μείναμε καρφωμένοι μπροστά στην οθόνη μας περιμένοντας να δούμε την εξέλιξη των γεγονότων… Τα υπόλοιπα αποτελούν ιστορία…

Στην επιχειρηματική ζωή

Για να φέρουμε την τεχνική πιο κοντά στην πραγματικότητα μιας επιχείρησης, σκεφτείτε την ιστορία δύο συναδέλφων, οι οποίοι δεν χωνεύουν ο ένας τον άλλον. Κάποιος άλλος κάνει την προφανή ερώτηση: γιατί μιλάμε τώρα γι’αυτούς; Μπορεί, πιθανά, να φαίνεται σαν μια απλή ερώτηση, ωστόσο η απάντηση είναι αυτή που θα κρίνει την ροή και την τροπή που θα πάρει αυτή η ιστορία. Θα μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε τις ζωές του ενός και του άλλου (σαν μεμονωμένους ήρωες – μονομυθία), οι οποίες ρίχνονται σε ένα αμοιβαίο χάος, όταν συναντιούνται και διασταυρώνονται στον χώρο εργασίας και  να περιμένουμε να δούμε πώς εξελίσσονται.

Από την άλλη θα μπορούσαμε σε πρώτο πλάνο να παρουσιάσουμε ένα συνεχές μοτίβο άσχημης συμπεριφοράς μεταξύ δύο προσώπων, οι οποίοι πρόκειται να υποβληθούν σε μια εμπειρία που θα αλλάξει δραστικά τη ζωή τους, αλλάζοντας ολικά τη ροή της ιστορίας (false start).

Παρότι οι δύο εναλλακτικές προσεγγίσεις μοιράζονται τους ίδιους χαρακτήρες και πολλές από τις ίδιες σκηνές, πρόκειται στην πραγματικότητα για δύο εντελώς διαφορετικές ιστορίες. Μπορεί να μη φαίνεται να έχουν μεγάλη διαφορά μεταξύ τους, όμως ο τρόπος που θα χτιστεί η ιστορία και η επικοινωνιακή αφήγηση θα οδηγήσει σε τελείως διαφορετικά μονοπάτια και μηνύματα που ο αφηγητής θέλει να αποκαλύψει στο κοινό του.

Η τεχνική απαιτεί ένα σόκ (για το ακροατήριο)

Στην δεύτερη εναλλακτική ιστορία με τους 2 εργαζόμενους συναδέλφους με την τεχνική false start, ο αφηγητής προκαλεί σοκ και έκπληξη στο ακροατήριο με μια απότομη ανατροπή σε μια κατά τ’άλλα προβλεπόμενη ιστορία και αρχίζοντας έτσι την ιστορία και πάλι από την αρχή και με μιά εντελώς διαφορετική οπτική μαγνητίζει την προσοχή του κοινού καθώς η ιστορία γίνεται πια απρόβλεπτη.

Μια κατάσταση που φαινόταν στην αρχή αδιάφορη γίνεται τώρα επείγουσα και δημιουργεί στο κοινό αγωνία και  ενθουσιασμό για την εξέλιξη των γεγονότων. Το ακροατήριο χρειάζεται ένα σόκ. Μια προσωπική κατάθεση ή ιστορία, μια αποκάλυψη, ένα εύρημα που θα δώσει νέα πνοή στην ιστορία και το κεντρικό μήνυμα που επικοινωνείται. Ο Jack Ma της Alibaba μας δίνει ένα εξαιρετικό παράδειγμα έξυπνης χρήσης τεχνικών storytelling.

Μια καλή αρχή και μία ανατροπή είναι η συνταγή!

Μια καλή αρχή ιστορίας και η ανατροπή αυτής εντυπωσιάζει το κοινό και αποτελεί το λόγο για τον οποίο τα μάται όλα είναι καρφωμένα επάνω στον ομιλήτή, αφηγητή, παρουσιαστή, ιδιαίτερα όπως προείπαμε, αν αυτή αναφέρεται σε κάποια προσωπική εμπειρία. Η «Ψευδής Αρχή» αποτελεί το ιδανικό μέσο για να μεταφέρετε στο ακροατήριο σας τον τρόπο, με τον οποίο αποκτήσατε τις εμπειρίες σας ή βγήκατε μέσα από μια δύσκολη κατάσταση μαθαίνοντας μέσα από τα λάθη και τις αποτυχίες σας.

To καλύτερο παράδειγμα της χρήσης της τεχνικής «Ψευδής Αρχή» έρχεται από το στόμα της J.K. Rowling.

Θα σας περιμένουμε στο 8^ο και τελευταίο μέρος του Storytelling series. Stay tuned!