Storytelling No3: οι παρένθετοι κύκλοι

Η τεχνική επικοινωνιακής αφήγησης που μοιάζει με δομή «κρεμμυδιού», όπου διαδοχικά στρώματα πληροφοριών και ιστορίες συν-χρησιμοποιούνται για τον ίδιο σκοπό.

Storytelling series: No3, οι παρένθετοι κύκλοι

Στις καθημερινές επαφές με τους γύρω μας (φίλους, οικογένεια, συναδέλφους) πολύ συχνά ξεκινάμε να μιλάμε για κάτι που μας συνέβη στο σπίτι, στη δουλειά, στις διακοπές και βρίσκουμε τον εαυτό μας να αποσπάται από αυτό που αρχικά ήθελε να πει και να έχει προχωρήσει σε κάτι άλλο. Στην πορεία κάποιο σχόλιο του συνομιλητή μπορεί να μας διακόψεις ή/και να μας οδηγήσει και πάλι σε άλλο θέμα, μέχρι που τελικά κάποιος θα ρωτήσει: «Στάσου βρε συ! Τι συνέβη αρχικά σχετικά με ….;». 

Οι παρένθετοι κύκλοι είναι μια από τις πιο δύσκολες τεχνικές αφήγησης

Είναι μια τεχνική storytelling που συχνά χρησιμοποιούν δημοσιογράφοι, ηθοποιοί, (ιδιαίτερα οι) stand-up comedians αλλά και …ξύπνιοι (που θέλουν και να θολώσουν τα νερά) πολιτικοί. Ακόμη και coaching experts. Θα τη συναντήσετε στη διεθνή βιβλιογραφία ως «παρένθετοι κύκλοι», «πλαισιωμένη ιστορία», ή «εγκιβωτισμός».

Οι ομιλητές και όσοι επικοινωνούν, χρησιμοποιώντας την τεχνική επίτηδες χτίζουν (και ανοίγουν σταδιακά) μια σειρά από ανολοκλήρωτες ιστορίες, εξάπτουν το ενδιαφέρον του κοινού, αλλά όλες οι καταλήξεις των ιστοριών τους οδηγούν στην ίδια κεντρική ιδέα και στόχο που είχαν. Δείτε το χαρακτηριστικό παράδειγμα του Αμερικανού κωμικού Dave Chappelle «Stand-Up Monologue – SNL» καθώς και μία ιστορία-άρθρο στο myNLPing blog.

There is no greater agony than bearing an untold story inside you.
Maya Angelou

Η τεχνική απαιτεί να εξασκηθούμε ως ‘masters of persuasion’

Οταν ακούτε τις φράσεις «…θα ήθελε ώρες να σας το εξηγήσω», «πριν σας αποκαλύψω πως, δώστε μου λίγο χρόνο να σας εξηγήσω…», «πριν σας πω γιατί, μου συνέβη κάτι ακόμη παρόμοιο…» τότε σημαίνει πως ο ομιλητής επικοινωνεί, προσπαθώντας να σας κρατήσει σε εγρήγορση. Οταν μετά από λίγο, στην 2^η παράλληλη ιστορία που αναπτύσσει ο αφηγητής ακούτε να καταλήγει, συνδέοντας το εύρημα, άποψη, θέση του με την προηγούμενη ιστορία που είχε μόλις πει …τότε, έχετε βρεθεί μέσα σε «Nested loops»! Δεν το ξέρετε, αλλά είστε κοντά στο να σας πείσει. 

Εδώ υπάρχει ένα μυστικό. Πρέπει ο αφηγητής, ο σεναριογράφος, ο σκηνοθέτης -ως άλλοι masters of persuasion- να έχουν κερδίσει από τα πρώτα 10 δευτερόλεπτα το κοινό, σχεδόν να το έχουν γλυκά υπνωτίσει, για να μπορέσει να γίνει deploy η τεχνική. Και να ξέρετε, αυτή τεχνική είναι πιο δύσκολη σε εφαρμογή από το “Βουνό”, που αναλύσαμε στο προηγούμενο.

Πως η επικοινωνία μας κυκλώνει

Στα nested loops βρίσκουμε τον εαυτό μας να παρακολουθεί μια ιστορία και πριν αυτή ολοκληρωθεί, να περνάμε σε μία δεύτερη και πριν προλάβει κι αυτή να ολοκληρωθεί να έχουμε φτάσει σε τρίτη. Ο ομιλητής μπορεί να ανοίγει τους ένθετους κύκλους για να δυναμώσει το τελικό του επιχείρημα, ή για να δείξει πως πολλές ιστορίες πείθουν για αυτό. Στην επικοινωνιακή αυτή τεχνική το μήνυμα μας κυκλώνει. Η ιστορία (κεντρική ιδέα) τελειώνει με την ίδια ιστορία που ξεκίνησε και με όλες τις επιμέρους ιστορίες να συνδέονται στον ίδιο σκοπό.

Οι κατάλληλοι ομιλητές για την τεχνική

Πιο συχνά τη χρησιμοποιούν ομιλητές, αφηγητές, ιστοριογράφοι που δεν τους αρέσει να μπαίνουν κατευθείαν στον πυρήνα του θέματος και των γεγονότων της ιστορίας, αλλά θέλουν να ξεδιπλώνουν διάφορες πτυχές και δεδομένα γύρω από τα κεντρικά πρόσωπα ή την κεντρική ιδέα της ιστορίας που επικοινωνούν. Το κάνει επιτυχημένα ο Lary Selzer στο TED talk του!

Η τεχνική μοιάζει με μια αφηγηματική δομή «κρεμμυδιού», όπου διαδοχικά στρώματα πληροφοριών και ιστορίες χρησιμοποιούνται (και συνδέονται) για να εκθέσουν την ιδέα του πυρήνα, το κύριο μήνυμα. Είναι ένας πιο σύνθετος τρόπος αφήγησης καθώς δεν είναι γραμμικός και βασικός του στόχος είναι να εξηγήσει στο κοινό τη διαδικασία, μέσα από την οποία δημιουργήθηκε μια ιδέα, ή τον τρόπο με τον οποίο αποκτήθηκε η γνώση, η σοφία και η εμπειρία που θέλει τελικά ο ομιλητής να μοιραστεί μαζί μας.

Στον επιχειρηματικό κόσμο την τεχνική αυτή τη χρησιμοποιούν σε ανοιχτά πάνελ συνεδρίων, είτε σε προσωπικές συνεντεύξεις οι εκπρόσωποι των εταιριών, όπου πολλαπλές ιστορίες ή αφορμές καταλήγουν σε μία κεντρική ιδέα ή μήνυμα. Επίσης leaders που θέλουν να μυθοποιήσουν το storytelling τους, αντί να πάνε ευθέως στην κεντρική ιδέα. Δείτε τον Steve Jobs να το κάνει πράξη όταν περιγράφει το best marketing strategy ever – είναι από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα χρήσης αυτής της τεχνικής.

Θα σας περιμένουμε στο 4^ο μέρος του Storytelling series. Stay tuned!