Τα 7 σημαντικά λάθη που κάνουν οι νέοι επιχειρηματίες

Αυτά είναι τα 7 σημαντικά λάθη των νέων επιχειρηματιών που τελικά ακυρώνουν το όνειρο και τη διάθεση για δημιουργία.

---

Τα 7 σημαντικά λάθη γράφτηκαν από μία αληθινή ιστορία

Tα 7 σημαντικά λάθη γράφτηκαν από μία αληθινή ιστορία. Είμαι υπέρμαχος του επιχειρείν, τη δημιουργίας, των ιδεών και των ανθρώπων που προσπαθούν με μεράκι. ‘Αρα, το θέμα με καίει. ‘Ενας καλύτερος κόσμος υπάρχει, όταν έχουμε στο τιμόνι των επιχειρήσεών μας ικανούς ηγέτες, που νοιάζονται, κάνουν καινούργια πράγματα και δημιουργούν μαζί μας.

Ετσι που λέτε, μια όμορφη βραδιά, ξενυχτήσαμε με ένα νεαρό φίλο και τις ανησυχίες του, αν θα μπορέσει να τελικά να ενταχθεί και να συνεχίσει το business του πατέρα του. Ο πατέρας δυναμική μορφή, που τα ισοπέδωνε όλα στο πέρασμα του, αυστηρός, μέσα σε όλα, πραγματικά αυτοδημιούργητος. Φανταζόμουν, το’χετε νομίζω, ποιός εργαζόμενος να του ψέλλιζε «…έχω μια ιδέα…» και δεν θα άκουγε τα μύρια. Στην ιστορία μας ο πατέρας δεν άφηνε περιθώρια στο καλά μορφωμένο, ευγενικό, και με ηθικές αξίες γιο.

‘Ηθελε, έλεγε, ο νεαρός να γίνει επιχειρηματίας

Hταν όμως κατάλληλος ο γιος; Είχε τις αντοχές; Και πως έπρεπε να ξεκινήσει, για να μάθει; Είχε φανταστεί τις δυσκολίες σε αυτό το μαραθώνιο; Τι διαφορετικό θα είχε να δώσει στις επιχειρήσεις που έχτισε και κράταγε στιβαρά ο αυτοδημιούργητος; Γιατί για να είμαστε δίκαιοι, πολλές φορές κρίνουμε εκείνον που έκανε, από τη ματιά εκείνου που απλά λέει, αλλά δεν κάνει.

Εκεί γεννήθηκε η ιδέα να γράψω λίγες σκέψεις και να υπογραμμίσω τα λάθη που συνήθως κάνουν οι νέοι επιχειρηματίες, όπως τα έχω δει και τα έχω βιώσει στην καριέρα μου. Αν και είναι δύσκολο, στον ορισμό νέοι επιχειρηματίες θα προσπαθήσω να ενώσω όλες τις περιπτώσεις που γνώρισα και συνεργάστηκα στα τελευταία χρόνια, αν και δεν είναι όλες ίδιες περιπτώσεις: ομάδες startups και wanna-be κάτι, νέες πλατφόρμες media, απολυμένοι που ξεκινούν κάτι καινούργιο, online creators, παραγωγοί προϊόντων προέλευσης, υπηρεσίες, συνεταιρισμοί κ.λπ.

All our dreams can come true, if we have the courage to pursue them.
Walt Disney

Νο1. Business χωρίς business plan δεν γίνεται!

Eχω κουραστεί, μετά από 34 χρόνια εργασίας, να ακούω το “έχω μια φοβερή ιδέα!“. Και μετά στην υλοποίηση, στο πρώτο βήμα …stop! Αν όλες οι φοβερές μας ιδέες γίνονταν επιχειρήσεις που πετυχαίνουν, θα είμασταν όλοι στον παράδεισο. Ας σοβαρευτούμε. Επιχείρηση χωρίς business plan δεν γίνεται. Δεν αναφέρομαι σε φόρμες, δομές και outlines.

Εννοώ την ουσία του περιεχομένου, την αναγκαία πειθαρχία του μυαλού και τα αδιάψευστα στοιχεία. Εννοώ ένα πλάνο που χτίζεις κάθε μέρα. Ξέρετε, όλα τα ιδιότροπα Ελληνικά «βρήκα ένα καλό μαγαζί», «έχω να επενδύσω τόσα», «το κάναμε στον startup διαγωνισμό», «το συζητούσαμε με ένα φίλο» και το trendy «να φτιάξω ένα καλό website» δεν είναι οιωνοί αποτελεσματικής επιχειρηματικής δράσης. Για αυτό γυρίζουμε όλοι γύρω από την ουρά μας, όσοι τουλάχιστον δεν είμαστε στο συστηματοποιημένο κόσμο μιας πολυεθνικής. Επιτέλους παιδιά, να συζητούμε συγκεκριμένα:

• Στόχοι – κι αν τα θέλουμε όλα, ξέρουμε ότι στη ζωή κάνεις ιεράρχηση – στόχοι σαφείς και εφικτοί
• Τακτικές – με ποιά τεχνική, μέσο, πόρο θα πετύχω εμπορικά, marketing, επικοινωνιακά και πως το μετράω
• Position – με απλά λόγια, ο κύριος λόγος (το DNA) που υπάρχεις και που φτιάχνεις ό,τι προσφέρεις
• Σαφείς ρόλοι – ναι, σαφείς ρόλοι, κι ας σου φαίνεται ότι είσαι πιόνι στη μεγάλη σκακιέρα της επιχείρησης – ξέρεις τι κάνεις, πως, πότε χωρίς αιφνιδιασμούς

Νο2. Οι επιχειρήσεις, οι Ιδέες, και οι ομάδες δεν κληρονομούνται

(Για τους κληρονόμους – όχι απαραίτητα ηλικιακά:) Οι επιχειρήσεις, τα ιατρεία, η φήμη, οι Ιδέες, τα μαγαζιά και οι ομάδες δεν κληρονομούνται, σαν να κάνεις σκυταλοδρομία. Ιδιαίτερα στην μικρομεσαία Ελληνική ή/και οικογενειακή προσέγγιση του επιχειρείν, όπου ο ιδρυτής-driver των πραγμάτων έχει διαμορφώσει ένα προσωποκεντρικό σύστημα που δεν αλλάζει. Εφυγε το αφεντικό σε μια Ελληνική διαφημιστική; “Πάει” το μαγαζί μαζί του.

Στα 34 χρόνια που εργάζομαι -έχω δουλέψει με πολλά “μαγαζιά”- ξέρω μόνο μια Ελληνική βιομηχανία όπου η μετάβαση έγινε smoothly και έφερε καλύτερα αποτελέσματα. Η ίδια συμβουλή ισχύει και για τους φίλους, που ακούω να λένε «θέλουμε να κάνουμε κάτι μαζί». Το προσωπικό στίγμα και η σφραγγίδα του ιδιοκτήτη είναι πεπερασμένων ορίων για να μεταφερθεί αυτόματα, ακόμη και στο μαγαζί της γειτονιάς.

Ο νέος επιχειρηματίας-κληρονόμος ξεκινά από μηδενισμένο κοντέρ. Εκτός αν και από αυτό το ‘startup’ επίπεδο ο νέος επιχειρηματίας στήσει ένα παραγωγικό μηχανισμό, που θα βασίζεται σε αξίες, κουλτούρα και καλά στελέχη. Αν κι εκεί ακόμη, δεν έχω καλά references (βρέθηκα πρόσφατα σε startup που έγινε παγκόσμια πλατφόρμα και ο ιδρυτής λογίζεται σαν τον τρελό του χωριού, που ξυπνάει με τα κέφια του).

Νο3. Το τελικό προϊόν είναι Η ουσία

Οι Ελληνικές επιχειρήσεις ταυτίστηκαν με πρόσωπα, πολύ έντονα και ιδιότροπα! Ενώ παγκοσμίως όλα και όλοι είναι γύρω από το προϊόν, την υπηρεσία. Αυτά είναι πρωταγωνιστές, η απόδοσή τους και η πορεία ανάπτυξης. Εκεί, ο ιδιοκτήτης επιτηρεί την ανάπτυξη, επιβραβεύει και πουσάρει. Πέρασαν χρόνια που οι Ελληνικές επιχειρήσεις έκαναν ένα εσωστρεφές εμπόριο, αλλά ακόμη και σήμερα νεοφυείς επιχειρήσεις κοιτούν την εσωτερική αγορά. Μικρή σημασία έχει αν θα γίνει ο νεαρός φίλος της ιστορίας μας, τελικά, επιχειρηματίας. Η τεράστια σημασία είναι αν δημιουργείς κάτι ιδιαίτερο, ξεχωριστό. Κάτι που να μπορεί να φέρει αποτελέσματα, να δώσει δουλειά σε κόσμο, να αποκτήσει φήμη και να φτάσει μακριά.

Από εστιατόριο έως προορισμό θεματικού τουρισμού, ή από ένα app ως την καινοτόμο νέα υπηρεσία πελατών …μόνο το τελικό «προϊόν» και η ποιότητά του μετράει. Δηλαδή αν απαντά στη λειτουργικότητα, τη συναισθηματική διαφοροποίηση, την αισθητική, τα οφέλη και την προστιθέμενη αξία, την ευκολία απόκτησης και όσα ακόμη χαρακτηριστικά και προσδοκίες επιθυμεί ο ιδανικός πελάτης. Στην Ελλάδα υπάρχει η τάση να ξεκινούμε ανάποδα: τι θέλουμε, τι μπορούμε, ή τι μας συμφέρει εμάς που επιχειρούμε. Για αυτό αποτυγχάνουμε τόσο gracefully και εύκολα! Μόνο η εξαιρετική γνώση της αγοράς φέρνει ποιότητα. Μόνο γνωρίζοντας άριστα τα δεδομένα, τις τάσεις της αγοράς αλλά και τα ευάλωτα σημεία της μπορεί να βρεθεί η ανταγωνιστική διαφοροποίηση.

Νο4. Δεν σχεδιάζεται επιχείρηση στο γραφείο ή στο excel

Ποιός θα είναι πιο επιτυχημένος; Ο πωλητής μπύρας που κάνει από πριν έρευνα στους μπάρμαν στις γειτονιές που έχουν βραδυνή ζωή, ή ο Διευθυντής Πωλήσεων που καθημερινά κοιτάει ένα excel; Ο παραγωγός λαδιού που ασχολείται μήνες με τη premium συσκευασία, ή ο χειρότερος ανταγωνιστής του που πήγε στην χώρα εξαγωγής και βρήκε συνεργάτη, μαθαίνοντας την εκεί αγορά;

Εχουμε όλοι την ικανότητα να παράγουμε σκέψεις, αδιαμόρφωτες ιδέες, και ενέργεια. Αλλά είναι στη σωστή κατεύθυνση; Δεν αρκεί το excelόφυλλο ή οι 80 σελίδες PowerPoint ενός “αυτιστικού” πλάνου. Δεν γίνεται μέσα σε ένα γραφείο, κλεισμένοι στη ρουτίνα και στον “ψευδο”-κόσμο μας. Αν δεν γνωρίζω το προφίλ των υποψήφιων πελατών, πως θα σκεφτώ με το μυαλό του ιδανικού πελάτη; Εκείνος που ξέχασε τη σημασία της έρευνας και των marketing textbooks, μπαίνει σε περιπέτειες. Αφήστε αυτούς που παίζουν μόνο με digital νούμερα…

Νο5. Πέφτουν με τα μούτρα στο digital και ξεχνούν το Brand

Ονεαρός φίλος μου, επειδή είναι νέος στην ηλικία, αναμασούσε, ότι με μια super-διαφήμιση και έντονη δράση social media, θα μπορούσε να φτιάξει φοβερά πράγματα(!;) Στο συλλογισμό του προφανώς προσπερνούσε επιπόλαια, όλα τα προηγούμενα σημεία που σκέφτομαι. Γιατί δεν ήξερε. Δυστυχώς, δεν είναι ο μόνος.

Η σημασία του Brand δεν είναι σήμερα στο επίκεντρο. Όλοι αντιγράφουν το ίδιο. Όλοι έπεσαν με τα μούτρα στο digital και το τεχνικό χειρισμό των SoME. Οι digital, SEO, developers, aggregators, app creators και μαζί οι επιχειρηματίες προσπερνούν το Brand, τη διαφοροποίηση, τις πολιτικές και υπηρεσίες για τον ιδανικό καταναλωτή, και τη σημασία της τιμής, της προστιθέμενης αξίας, της διαχείρισης παραπόνων, των ιστοριών. Αλλά όλα αυτά μαζί είναι το Brand.

Σήμερα ακούς επιχειρηματίες να πείθονται ότι «αν έχεις ένα καλό website και μία έξυπνη διαφήμιση, καθάρισες». Δεν καθάρισες τίποτε ανάμεσα στις 7,5 δις. ιστοσελίδες! Ποιό όνομα θα φτιάξεις, ταυτισμένο με τι, πως θα επικοινωνείς, και πως θα προσφέρεις μια ωραία εμπειρία στην αγορά;

Νο6. Πριν από όλα σκέφτονται το κέρδος

Μα καλά, σκέφτομαι, ακόμη το κέρδος; Εχει ταυτιστεί το επιχειρείν με τη κερδοφορία (σωστό), αλλά έχουν αλλάξει τόσα πράγματα από το 1950 που θριάμβευε το Αμερικανικό marketing. Τα έσοδα θα είναι αποτέλεσμα πολύ σκληρής δουλειάς και μοναδικής ποιότητας. Το κέρδος per se φίλοι μου είναι ‘outdated concept’ και τελικά είναι το αποτέλεσμα όλου του υπόλοιπου μακροχρόνιου αγώνα που κάνεις. Και τι αγώνας, μαραθώνιος!

Εντάξει, το ξέρουμε πως κάπου, κάποιος θα κάνει μια αρπαχτή. Κάπου θα βγάλει “μαύρα” ο δικηγόρος, ο διαφημιστής. Κάποια εταιρία catering θα μπει σε ένα πρόγραμμα δημόσιων προμηθειών. Αλλά έπρεπε να έχουμε καταλάβει, ότι χρειαζόμαστε Tuvunu, το τσάι που πάει σε 25 χώρες, τη Nisos και πολλές Viva Wallet. Οι νέοι επιχειρηματίες σκέφτονται το κέρδος εύκολα, με την λογική πόσα λείπουν! Και οι πλουσιοπάροχα μεγαλωμένοι, οι κληρονόμοι, και οι νεόφερτοι. Και μαζί, θέλουν και ισορροπία ποιότητας ζωής-εργασίας. ‘Ωπα παιδιά…. Τα margins και τα ποσοστά έρχονται μόνο αν έχεις δώσει ουσία, συνεργασίες, καινοτομία, εμπνευσμένη ηγεσία, καλή υπηρεσία και έξυπνη τιμή στο αρχικό σου όνειρο. Δεν μπορεί να ξεκινάς, με το πόσα θέλω να βγάλω.

Πολλοί θυσιάζουν εξαρχής την ποιότητα προϊόντος-υπηρεσιών τους για να κερδίσουν περισσότερα. Στην Borrow My Brain πήρε στην ομάδα μας 7 ολόκληρους μήνες για να «στήσουμε» τα εργαλεία μας, τις μεθοδολογίες των workshop, τα βήματα κάθε περίπτωσης συμβουλευτικής και τα παραδοτέα ως δομή και δεν είχαμε ούτε ένα τιμολόγιο, αλλά ήταν μια επένδυση που τελικά αποδίδει.

Νο7. Είναι ο επιχειρηματίας κατάλληλα εφοδιασμένος;

Ο επιχειρηματίας πρέπει να είναι ένας generalist-specialist που επιβλέπει, ελέγχει, και καθοδηγεί οικονομική και λογιστική διαχείριση, παραγωγή, marketing και πωλήσεις κ.ο.κ. Εχει τις γνώσεις για αυτό; Από την άλλη, ξέρουμε πως ένας άνθρωπος δε μπορεί να κάνει τα πάντα, για αυτό πρέπει να μπορεί να γίνει ηγέτης ομάδων. ‘Εχει τα soft skills για κάτι τέτοιο; Επιχείρηση (οποιασδήποτε μορφής) σημαίνει πολλά projects, νέα προϊόντα και καθημερινές βελτιώσεις και αλλαγές. Εχει μάθει να σκοτώνει τις προκαταλήψεις του (“Kill your darlings”) και να ακούει; Είναι όλοι δουλευταράδες, αποφασισμένοι, κατάλληλοι και έτοιμοι για να επιχειρήσουν; Δεν το ξέρω για το νεαρό φίλο, αλλά αυτό γενικά δεν είναι σίγουρο και εύκολο.

---

---

Το πρόβλημα μάλλον είμαστε εμείς!

Πέρασα μήνες με 24ωρη δουλειά, όταν ξεκίνησα. Τίποτε δεν ήταν δεδομένο. Και παντού προβλήματα. Λογιστικά, κατασκευάζοντας το site, φτιάχνοντας υλικά ουσίας και αργότερα επικοινωνίας. Το τι webinar, ΥouTube video και σεμινάρια παρακολούθησα, δεν περιγράφεται. Κάθε μέρα βελτίωνα, ότι έγραφα την προηγούμενη ημέρα. Γύριζα από project πελάτη και πάλι διόρθωνα. Μάθαινα, από όσα έκριναν και αμέσως έκανα fine-tuning. Θα μου πείτε, εύκολο να το λες για υπηρεσία. Καθόλου αγαπητοί.

Τέλος πάντων, δεν στενοχώρησα το νεαρό φίλο μου εκείνο το βράδυ της φιλικής κουβέντας. Η αλήθεια όμως είναι ότι το πρόβλημα δεν είναι κάποιος άλλος, κάτι άλλο, και τι μας φταίει, αλλά εμείς οι ίδιοι! Ο επιχειρηματίας σε προσωπικό επίπεδο θυσιάζει πολλά (ναι, θέλει θυσίες), σε επαγγελματικό πεδίο πρέπει να αλλάζει (χρειάζεται συνεχώς νέες δεξιότητες) και στο γνωστικό ορίζοντα πρέπει να εξελίσσεται (επένδυση στην ωριμότητα και τη τεχνογνωσία). Αυτά είναι τα μεγάλα ζητούμενα. Στον μαραθώνιο του επιχειρείν αποδεικνύεται, ότι πολλές επιχειρήσεις μας δεν στήθηκαν σωστά, εξαιτίας ανέτοιμων ανθρώπων.

Οπως λέω πάντα, οι αγορές και η οικονομία είναι Ιδέες, ‘Ανθρωποι και ‘Ονειρα. Τα συστήματα, τις διαδικασίες, τα websites, τα social media κάπου τα βρίσκεις, τα μαθαίνεις, εν ανάγκη τα αντιγράφεις. Αλλά τι γίνεται με τις ιδέες και τους ανθρώπους;

Μην διστάσετε να μας ρωτήσετε για τις νέες τάσεις στο επιχειρείν

Εχουν αλλάξει πολλά. Στο τέλος του ψηφιακού μετασχηματισμού, θα έχουν “χαθεί” το 40% των επιχειρήσεων και μοντέλων αγοράς που γνωρίζουμε σήμερα. Ρωτήστε μας, θα χαρούμε να ανταλλάξουμε απόψεις. Αυτό που διαβάζετε και σας προτείνουμε λέγεται συν-δημιουργία!

Βλέπετε, στην Borrow My Brain πιστεύουμε, πως δεν είναι όλα θέμα εσόδου και κέρδους. Αν δεν υπάρχει αγορά με καλά “μαγαζιά”, δεν υπάρχει ούτε έσοδο, ούτε δουλειά, ούτε μέλλον. Ας μιλήσουμε λοιπόν…

---